OSINT (Open Source Intelligence) yani Açık Kaynak İstihbaratı, giderek daha da çok duyulmaya başlandı. Sosyal medya, büyük veri, akıllı telefonlar ve düşük maliyetli uydular artık ön plana çıktı ve Twitter’daki dataları dibine kadar kazımak dahil tüm OSINT araçları, dünyadaki yeni nesil gazetecilerin alet edevat kutusunda diğer her şey kadar önemli hale geldi. Peki OSINT nedir? Nasıl yapılır? İşte detaylar…
Açık Kaynak İstihbaratı, (veya OSINT’i) ‘kamuya, yani herkesin erişimine açık her türlü bilginin toplanması, değerlendirilmesi ve analizi’ olarak tanımlanıyor. Bu bilgi kaynakları arasında ise haber raporlarından tutun, sosyal medya gönderileri, YouTube videoları ve ticari uydu operatörlerinden alınan uydu görüntülerine kadar neredeyse her şey yer alabilir.
Bu teknolojiler ayrıca haber kuruluşlarının ve araştırmacı gazetecilerin de bir olayı çok yakından takip etmelerine ve analizlere katkıda bulunmalarına izin veriyor.
İSTİHBARATIN ÇOĞU ARTIK HERKESE AÇIK KAYNAKLARDAN ELDE EDİLİYOR
Hükümetler hala, örneğin ABD istihbarat bütçesi gibi kapsamlı kaynakların yardımıyla hassas istihbarat toplama operasyonları yürütüyor. Ancak muazzam miktarda değerli bilgi aslında tamamen kamuya açık, erişmesi yasal ve bunların hepsi de sadece hükümetler tarafından toplanmıyor.
Uydular ve insansız hava araçları, on yıl öncesine göre çok daha ucuz, özel şirketlerin bunları işletmesine olanak tanıyor ve bilgisayar ve internete sahip herkesin erişimine açık. Ve artık neredeyse herkesin gelişmiş fotoğraf ve video özelliklerine sahip bir akıllı telefonu var.
SADECE BİLGİYE ERİŞMEK DEĞİL, ANLAMLANDIRMAK GEREKİYOR
Ticari şirketler ve bireyler tarafından elde edilen söz konusu bilgiler aracılığıyla, örneğin Rusya’nın askeri konuşlanmalarının verilerine internet araması veya haber akışı aracılığıyla aslında herkes erişebilir.
Ama OSINT araştırmacısı, bu verileri dikkatle analiz eder. Yukarıdaki örnekten devam edersek Rus tanklarının tarlalarda bıraktığı tekerlek izlerinin uydu görüntülerinden kaç tane oldukları, ne yöne gittikleri ve nereden geldikleri hakkında çıkarım yapılabilir.
HERKES, SÜREKLİ OLARAK BİR ŞEYLER RAPOR EDİYOR
Üstelik gazetecilerin yanısıra sıradan vatandaşlar da, bazen farkında olarak bazen de olmayarak, olayları düzenli olarak izliyor ve bildiriyor. TikTok kullanıcıları bile, örneğin Rusya’nın askeri teçhizatının, Ukrayna çevresinde halihazırda bulunan güçleri artırma yolunda olduğu iddia edilen vagonlara ait bir video yayınlayabiliyor.
HACKER’LIK VEYA KOD YAZMAKLA HİÇBİR İLGİSİ YOK
OSINT (Açık kaynak istihbaratı) araştırmacıları işte bu büyük veriyi belli algoritmalara ve sisteme göre eler ve noktaları birleştirerek bazı yeni sonuçlara varır; yani analiz eder. Bu algoritmalar tamamen soyut da olabilir, herhangi bir hacker’lık, kodlama kesinlikle burada bahsedilen şeyler arasında değildir, zira yapılmamalıdır ve yasadışıdır. Bunlar, herkesin erişimine açık kaynaklar değildir.
OSINT ARAŞTIRMACILARI, DEVLETLERİN İŞİNE YARAYABİLİYOR
İstihbarat toplamanın bu denli demokratikleşmesi çoğu durumda mesleği istihbarat uzmanlığı olanlar için bir nimettir. Devlet için çalışan analistler de, öncelikli olarak sınıflandırılmış sistemlere veya gökyüzünde yüksek veya gezegende dizili pahalı sensörlere güvenmek yerine, internet üzerinden elde edilen anlık bilgileri kullanarak istihbarat değerlendirmelerine duyulan ihtiyacı dolduruyor.
ARTIK OSINT, BİLGİ İHTİYACININ ÇOĞUNU KARŞILIYOR
Ajanlar, kolluk kuvvetleri, kurumsal ve devlet ihtiyaçlarını desteklemek için artık OSINT yöntemlerini kullanıyor.
Dedektifler, yolsuzluğu ve suç faaliyetlerini yetkililere ifşa etmek için OSINT’i kullanıyor.
Ve artık yeni nesil gazeteciler de, haberlerinde kullanacağı verilerin bir kısmını akla gelebilecek her türden OSINT datası ile karşılıyor.
Kısacası, her meslekteki her türden istihbarat ihtiyaçlarının çoğu artık OSINT aracılığıyla karşılanabiliyor.
