AB, Latin Amerika ile ilişkileri onarmaya çalışıyor. İhmal ettikleri bölge ile diyaloğu ve iş birliğini geliştirmeyi hedefleyen birlik ise ummadığı bir tepki ile karşı karşıya. Bu amaç uğruna kirli geçmişleri ile yüzleşmeleri gerekecek.
Geçmişin kanlı anıları Avrupa’nın yakasında.
KİBİRLERİNİ İTİRAF ETTİLER
Avrupa Birliği, Rusya’nın Ukrayna’ya karşı savaşı ve Çin’e karşı artan temkinli tutumunun yol açtığı uluslararası ilişkilerin yenilenmesinin bir parçası olarak Pazartesi günü yapılan bir zirvede Latin Amerika ve Karayipler için daha fazla yatırım sözü verdi.
Avrupa, Latin Amerika ve Karayipler’den 50’den fazla lider Brüksel’de bir araya gelirken, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen bir iş forumunda üç bölgenin birbirine her zamankinden daha fazla ihtiyacı olduğunu söyledi.
Üçlünün birlikte yüzleşmesi gereken zorluklar olarak koronavirüs pandemisinin yansımalarını, Ukrayna’daki savaşı ve “Çin’in yurtdışında artan iddialılığını” gösterdi.
“Avrupa, Latin Amerika ve Karayipler için tercih edilen ortak olmayı hedefliyor.” dedi.
AB, Latin Amerika ve Karayipler’deki en büyük yabancı yatırımcı ama Çin de en büyük ticaret ortağı haline geldi.
Von der Leyen, AB’nin, Çin’in Kuşak ve Yol altyapı yatırımları programına rakip olarak görülen Küresel Ağ Geçidi planının bir parçası olarak Latin Amerika ve Karayipler’de 45 milyar avroluk yatırım planladığını söyledi.
AB ile Latin Amerika ve Karayip Devletleri Topluluğu’nun (CELAC) zirvesi sekiz yıldır ilk kez yapılıyor. AB yetkilileri bunu, birçok kişinin bloğun ihmal ettiğini söylediği bir ilişkiyi canlandırmak için bir şans olarak nitelendirdi.
Hollanda Başbakanı Mark Rutte, “Avrupalılar olarak kibirli davrandık.” dedi. Avrupa’nın Rusya’yı tecrit etme konusunda yardım için baskı yapmakta hızlı davrandığını, ancak son yıllarda diğerlerinin endişelerine yeterince yanıt vermediğini söyledi.
GEÇMİŞİN HESABI SORULUYOR
Zirvede ortak değerlerden çokça bahsedilmesine rağmen, bildiriyle ilgili tartışmalar Ukrayna’daki savaşın nasıl ele alınacağına ve Avrupa’nın köle ticaretindeki tarihsel rolüne ilişkin farklılıkların altını çizdi.
AB yetkilileri, Rusya’nın açık bir şekilde kınanmasını istediklerini söylüyorlar. Ancak çoğu CELAC ülkesi Şubat ayında Rus birliklerinin derhal geri çekilmesini talep eden bir BM kararını desteklerken, Nikaragua aleyhte oy kullandı ve Bolivya, Küba ve El Salvador çekimser kaldı.
Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva, Batı’nın Ukrayna’ya silah vermesine yönelik eleştirilerini yinelemedi, ancak savaşın kaynakları kilit önceliklerden başka yerlere yönlendirdiğini söyledi.
“Avrupa’nın kalbindeki savaş, dünyanın üzerine bir belirsizlik battaniyesi atıyor ve ekonomi ve sosyal programlar için gerekli olan kaynakları savaş amaçlarına yönlendiriyor.” dedi.
“Silah yarışı, iklim değişikliğiyle mücadeleyi daha da zorlaştırıyor.”
CELAC başkanlığının şu anki sahibi olan Saint Vincent ve Grenadinler başbakanı Ralph Gonsalves, bildiride “yerli soykırımın tarihsel mirasları ve Afrikalı bedenlerin köleleştirilmesi ve onarıcı adalete yönelik bir şeyler” üzerine bir dil içermesini umduğunu söyledi.
“Bu, üzerinde olgun bir konuşma yapmamız gereken bir konu.” dedi.
Ancak diplomatlar, bazı Avrupa hükümetlerinin tazminatlar konusunda önerilen dile karşı temkinli davrandıklarını söyledi.
AB’NİN GERÇEK AMACI NE?
Ekonomik cephede, AB, Rusya ile bağlarını kopardıktan sonra yeni enerji ortaklıkları kurmanın yollarını arıyor.
Ayrıca Çin’e olan bağımlılığı azaltmak ve elektrikli araçlar için mineralleri güvence altına almak ve Çin’in hakim olduğu bir tedarik zinciri olan düşük karbon ekonomisine daha geniş bir geçiş yapmak istiyor.
AB yatırımlarına hevesli olmalarına rağmen, CELAC ortakları genellikle, başka bir yerde işlenecek olan nakliye minerallerinin daha küçük getirilerinden ziyade, lityum pillerin veya elektrikli araçların işlenmesi ve üretilmesinin ekonomik faydalarını istemektedir.
AB, dünyanın en büyük bakır üreticisi ve ikinci en büyük lityum üreticisi olan Şili ile bir ticaret anlaşması yapmak için baskı yapıyor. Yetkililer, yasanın gelecek yıl yürürlüğe girebileceğini söylediler.
AB ayrıca 2018’de Meksika ile ve 2019’da Arjantin, Brezilya, Paraguay ve Uruguay’dan oluşan Mercosur bloğu ile varılan ticaret anlaşmalarının kilidini açmaya çalışıyor, ancak yetkililer zirve sırasında herhangi bir atılım beklentisini kaybetti.
